Hisse senetleri araştırmaya ve yatırım yapmaya başladığınızda karşınıza çıkacak ifadelerden birisi de temettü olacaktır. Herkes şirketlerin temettü verdiğinden bahsetmektedir. Size her yıl düzenli olarak ödeme yapacağı söylenmektedir. Temel olarak da aslında bunlar doğrudur. Peki bu temettü nedir, temettü nasıl alınır?
Temettü Nedir?
Temettü nedir, nasıl alınır? Soruları sıklıkla sorulmaktadır. Temettü şirketlerin ortaklarına, yani şirket hisselerini alanlara dağıttığı bir tür kâr payıdır. Her yıl şirketler belli oranda bir gelir elde etmektedir. Bazı şirketler elde diye bu kârları tüm ortaklarına dağıtmaktadır. Ortaklar da payları düzeyinde, yani ellerinde olan hisse adedini göre bu kâr payını almaktadır. Fakat burada dikkat edilmesi gereken birçok nokta vardır. Birçok insan temettüyü havadan gelen bir para olarak göstermektedir. Fakat bu doğruyu yansıtmamaktadır. Hiçbir şirket sizi bir anda zengin etmez. Bu noktada şirket temettü ödediğinde hisse senedinin fiyatında düşüş olur. Sizin elinizdeki toplam para miktarı değişmeyecektir.
Temettü Verilince Hisse Senedi Neden Düşer?
Başta da belirttiğimiz gibi firmalar bu temettüleri elde ettiği kârdan vermektedir. Firma da o yılki gelirinin bir kısmını ortaklarına dağıttığı için doğal olarak hisse senedi düşmektedir. Bunu anlamak için bir örnek üzerinden incelemek iyi olacaktır. Örneğin elinizde a hissesi var ve bu hissenin değeri 100 TL diyelim. A hissesinin sahibi firma da bu yıl için hisse başına 10 TL temettü dağıtacağını açıklamış olsun. Bu noktada şirket temettü dağıttığı gün hisse fiyatı 100 TL’den 90 TL’ye düşecektir. Yani sizin elinizdeki para aslında değişmemiş olacaktır. Sadece bir hissede 100 TL’niz varken, şu anda 90 TL hissede ve 10 TL de peşin de paranız olmuş olacaktır. Tabii ki bu rakamlar örnektir. 10 TL temettü dağıtıp fiyatı daha fazla düşen veya 10 TL temettü dağıttığı halde fiyatı bir anda yükselen firmalarda bulunabilir. Bunlar firmanın toplam ettiği kâra ve firmanın ülkedeki gücüne göre değişiklik gösterir.
Temettü En İyi Nasıl Değerlendirilir?
Eğer uzun vadede yatırımcı olmak istiyorsanız, yani sürekli al sat yapmıyorsanız temettüyü değerlendirmenin en iyi yolu gelen para ile tekrar aynı hisseden almaktır. Yukarıda da belirttiğimiz gibi normal şartlar altında hisse verdiği temettü oranında düşecektir. Bu noktada elinizdeki para ile bu düşen temettü hissesinden tekrar alabilirsiniz. Bu sayede elinizdeki hisse miktarı artmış olacaktır. Bir sonraki temettü dağıtımında da daha çok hisseniz olacağından daha çok para alırsınız. Eğer hisselerde uzun süre kalan bir kişiyseniz, temettüyü değerlendirmenin en iyi yolu budur.
Tabii ki bu yöntemi kullanırken mutlaka iyi bir firmadan hisse almanız gerekir. Hisse almak demek sizin bir şirkete ortak olmanız demektir. Bu noktada ortağı olacağınız firmayı da iyi araştırmanız gerekir. Firmanın geçmiş yıllardaki karlarına, geçmiş yıllarda dağıttığı temettü oranlarına ve benzer bilgilerine bakmanız gerekir. Bu noktada tabanı sağlam olan, gelecek vadeden ve yükselme potansiyeli olan hisseleri almanız gerekir. Sadece temettü veriyor diye bir hisse alınmaz. Eğer hissenin kendi değeri yükselmiyorsa verdiği temettü sizin hiçbir işinize yaramayacaktır. Belirttiğimiz gibi sırf temettü veriyor diye hisse alınmaz. Temettü vermediği halde çok daha fazla yükselen ve yatırımcısına çok daha fazla kazandıran hisseler de bulunur. Bu noktada kesinlikle doğru tercihi vermeniz ve firmayı araştırarak hangi firmaya yatırım yapacağınıza karar vermeniz gerekir.
Temettü Nasıl Alınır?
Temettü nedir, nasıl alınır? Sorularının en çok merak edilen diğer kısmı da tabii ki temettü nasıl alınır kısmı olmaktadır. Temettü almak için özel bir işlem yapmanıza gerek yoktur. Temettü verecek firmanın hissesini elinizde bulundurmanız yeterlidir. Örneğin firma 10 Mart tarihinde temettü verecek diyelim. Siz, 10 Mart’ta elinizde bu hisseyi bulundurursanız temettüden faydalanırsınız. Örneğimizde 10 martta hisseden elinizde bulunması yeterlidir. Sonrasında bu hisseyi satmanızda hiçbir sakınca yoktur. Temettü de T + 2 kuralına göre ödenmektedir. Yani ödeme gününden 2 gün sonra para hesabınıza geçmektedir. Aynı hisse sattığınızda olduğu gibi temettü alımlarınızda da bu 2 günlük süreyi beklemeniz gerekir. Temettü ödemesinde başta da belirttiğimiz gibi sizin özel bir işlem yapmanıza gerek yoktur. Temettü gününde elinizde hisse olduğu sürece temettü alırsınız. Bu noktada çalıştığınız banka veya aracı kurum size gerekli olan temettü ödemesini yapacaktır. Bazı bankalar temettüyü yatırım hesabına yatırırken, bazı bankalar normal hesabınıza yatırmaktadır.
Temettü Alımını Ücretli Midir?
Temettü alımı için herhangi bir ücret ödemenize gerek yoktur. Fakat aldığınız temettü miktarından gelir vergisi kesilecektir. Bu vergiyi sizin adınıza aracı kurum öder. Vergiyi kestikten sonra kalan kısmı hesabınıza yatırır. Bu noktada firma eğer 10 TL temettü verirse bundan vergi oranı kesilecektir. Hisse de tam 10 TL düşerse siz bu durumda vergi oranı kadar zarar etmiş olursunuz. Başta belirttiğimiz insanlar yanlış yönlendiriliyor cümlesinin sebebi de budur. Eğer aldığınız hisse yükselmez ise temettü vermesi sizin için kar değil zarar olacaktır. Daha önce de belirttiğimiz gibi bu noktada mutlaka alacağınız hisseyi iyi araştırmalısınız. Bir hisseyi sadece temettü veriyor diye almamalısınız. Mutlaka firmanın geçmiş yıllardaki karlarına ve yaptığı yatırımlara da bakmalısınız. Hisseleri de yükselebilecek olan şirketleri tercih etmelisiniz.